The Great Director (Regjisori i madh)
Filmi Diktatori i madh i Charles Chaplin është filmi i tij i parë me zë. Pra, pas një refuzimi të gjatë Chaplini pranon të flas në film. Në ktë film Chaplin-i përveq që ka shkruar skenarin, ka bërë regjinë, luan edhe dy rolet kryesore: atë të berberit çifut dhe të diktatorit të Ptomanias, Adenoid Hynkel ( dhe që nuk është vështirë të kuptohet se bëhet fjalë për Adolf Hitlerin ). Por edhe pse ky film paraqiste një përvojë të re për Chaplinin, pra edhe duhej të fliste, ai ia del me shumë sukses që ta realizoj edhe një vepër filmike që i bënë nderë krijimtarisë së tij të begatë dhe gjithë historisë së filmit. Diktatori i madh është një parodi për Adolf Hitlerin. Edhe pse ishte viti 1940 kur Hitleri ishte në kulmin e karrierës së tij, Chaplini e tallë atë e bën përrallë. Me gjestet që Chaplini i bën në këtë film shihet qartë se ai ka depërtuar thellë në psikologjinë e diktatorit Hitler dhe të gjithë masës. Ta kujtojmë përshembull fjalimin politik para turmës kur ai ( Hitleri/Chaplin) mbaron fjalinë turma brohoret, por sapo ai e ngritë dorën turma heshtë si memece. Pastaj se si nga toni i tij edhe mikrofonat përkulen. Detaj tjetër interesant është edhe uji që e përdorë për të lagur fytin dhe po ashtu se si e derdhë ujin brenda pantallonave të tij për ti “flladitur” gjenitalet. Sugjestion i teorisë së Frojdit ( Zigmund Freud ) se shumica e zjarrmisë motivuese të politikës së Hitlerit vjen pikërisht nga gjenitalet e tij. Ka edhe plotë gjeste që janë të paharrueshme në këtë film e që e pasqyrojnë Hilerin dhe ambiciet e tij: skena kur vallëzon me globin, kur pozon për piktorin dhe skulptorin, takimi me diktatorin e Bakterias, Benzini Napaloni e që në fakt paraqet Benito Musolinin, etj. Ndërkohë që rolin tjetër, atë të berberit çifut që për nga pamja i ngjanë kyekëput diktatorit e interpreton krejt ndryshe. Pra berberi është i hutuar, i nënshtruar. Pra i njëjti Chaplin në të njëjtin film interpreton dy personazhe te ndryshëm dhe është i hatashëm. Është mjeshtër i aktrimit.
Por nuk është vetëm mjeshtër i aktrimit. Ai është edhe mjeshtër i regjisë, dhe njohës i madh i gjithë përbërësve teknik që nevojiten për realizimin e një filmi. Përveç që di ti trajtoj problemet artistikisht, Chaplin edhe teknikisht i realizon idetë e tij shumë mirë. Madje kur ta shihni datën e prodhimit të këtij filmi do të çuditeni.
Tjetër segment shumë i rëndësishëm është edhe skenari. Dialogët që i ka vendos brenda këtij skenari janë shumë efikas, ashtu siç janë edhe monologët, e sidomos është i paharrueshëm monologu përmbyllës i filmit. Monolog ky i thënë nga berberi çifut i veshur si Hynkeli/Hitleri.
Chaplin kishte parashikuar si një profet ( dhe kjo është detyra e artistit sipas Aristotelit ) veprimet e Hitlerit dhe kastës së tij. Ai me anë të komikes kishte paralajmëruar botën për të ardhmen tragjike. Por bota kishte qeshur me komedinë, me gegat ( shakat) e Chaplinit der sa edhe lotët u kishin dalë. Nuk e kishin marrë seriozisht paralajmërimin e tij.
Madje është interesant se edhe te vetë Hitleri nuk kishte zgjuar urrejtje por përkundrazi ky (Hitleri) e kishte parë filmin me simpati dhe ishte një nga admiruesit e Chaplinit. E njëherë kishte deklaruar se edhe formën e mustaqeve e kishte kopjuar nga Chaplini.
Shkrim nga Ben Apolloni
loading...
Lexo edhe:
