Manjola Brahaj
DY FJALË PËR PËRSOSMËRINË:
Një vëllim poetik që iu ka shtuar korpusit të teksteve poetike shqitare dhe që duket sikur thërret me veçantësinë e tij , me qenësinë e tij, e cila nuk është në një vijë me krijimet që botohen rëndom kohët e fundit, është vëllimi poetik “Zombi”i Ag Apollonit.
a)Gjuha e zemrës.
Që në faqet e para të tij kjo vepër poetike shfqet me një gjuhë të thjeshtë e jo shumë të vështirë në të kuptuar, një gjuhë që nuk synon të jetë hermetike. Një gjuhë poetike me pasuri semantike e cila jep, transmeton jo vetëm tingullim të ëmbël i cili vjen shumë bukur shprehur me gjuhën e zemrës (dialektin) duke qenë se dhe i kushtohet ndjenjës më të bukur të zemrës, dashurisë, por edhe ndjell dhe përcjell imazhe të qarta e të lloj llojshme tek lexuesi duke e bërë më të kapshëm e më impresionues përjetimin e dashurisë me shfaqjet e saj dhe kumtin e fortë poetik
b)Struktura Danteske.
Ky vëllim na vjen dhe me një formë komplekse, me një strukturë të latuar gati –gati si projekt arkitekturor, e cila është bërë në shërbim të shprehjes së ideve dhe kumtit të dashurisë me të gjitha peripecitë ,gjendjet dhe pasojat që rrjedhin në rastin e mungesës së saj. Një botë që fillon me një fill që këputet (mëkati fillestar), por dhe me dëshminë e një dashurie të madhe e cila shpërhapet në mijëra forma e shfaqje dhe përjetuesit e saj janë kaq të ndryshëm e kaq të afërt, ngaqë në thelb i bashkon ajo, dashuria. Kjo bën pothuajse të pamundur indentifikimin e autorit me ndonjërin prej heronjëve lirikë që gjejmë në brendësinë e vëllimit sepse ai duket sikur është shpërndarë nëpër të gjithë vargjet nga pak dhe kudo duket e ndjehet ajo prani.
Strukturimi i mirëmenduar të kujton strukturimin e “Komedisë Hyjnore” të Dante Aligerit, vetëm se nuk kemi në fund një parajsë të arritur,por një shkatërrim dhe një dështim çka vjen si rezultat i mungesës së dashurisë.Të kujton një komedi hyjnore , për kujdesin dhe zgjedhjen e numrit të poezive të përfshira në të(100), në pjesët ndarëse(4) duke patur parasysh gjithmonë simbolikën e numrave,veçse tani kemi të bëjme me një simbolikë që është e lidhur me religjonin lindor (Budizmi).
Pra, me anë të këtij vëllimi poetik është synuar përsosmëria dhe kjo përsosmëri arrihet vetëm nëse kemi dashurinë si armë dhe mjet për arritjen e saj, sepse në mungesë të saj çdo gjë shpërbëhet, shkatërrohet dhe është baras me hiç.
c)Muzika.
Brenda vargjeve gjejmë muzikë, jo që në poezi të tjera mungon, në përgjithsi tingullimi është tipar i poezisë dhe lidhja e këtyre të dyjave është shumë e ngushtë dhe e lashtë (që në fillesa). Këtu gjatë leximit të krijohet ndjesia që po dëgjon tinguj muzikorë. Tingujt të llojeve të ndryshme, edhe popullorë që vijnë si paratekste të poezive të krijuara që janë shfrytëzuar kasten për të arritur atë efekt. Ajo ndjehet mjafton t’i kushtojmë vëmendjen maksimale të mundshme në të lexuar,çka e kërkon poezia e në veçanti poezia e një niveli të tillë.
d)Njëshi dhe tërësia.
Ndonse siç e thamë nuk kemi të bëjmë me një poezi që synon drejt hermetikes, që mund të kuptohet më lehtë,pra autorit nuk i pëlqen të jetë sadist, për leximin dhe kuptimin e këtyre poezive lexuesit i nevojitet një kulurë e përgjithshme, një bagazh njohurish, të cilat do t’i shërbejnë si çelësa për hapjen e dyerve të kuptimit dhe përjetimin poetik. I referohemi këtu njohurive që duhet të këtë për religjonin e krishterë e hindus, për kulturën klasike greke e romake, por edhe atë bashkëkohore, gjurmët e të cilave mund t’i gjejmë në tekst dhe pa njohuritë mbi to nuk shkoqitete ajo që është thënë.
Pra me ”Zomb”-in është synuar një përsosmëri dhe kjo është arrirë ku një poezi është në shërbim të strukturës komplekse tërësore dhe të gjitha janë të vendosura si gurët në një murë ku heqja e vetëm njërit, do të prishte tërë ndërtesën dhe efektin tërësor të përsosurisë.
loading...
Lexo edhe:
